Luna Lee is al jaren aanwezig op YouTube. In eerste instantie in de marge. Maar de laatste jaren is haar ster rijzende. En onlangs dacht het algoritme van YouTube dat ik haar video’s ook wel interessant zou vinden. Normaal negeer ik dat soort aanbevelingen. Deze keer kon ik mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen. En het was raak. Ik was meer dan een uur aan mijn schermpje gekluisterd.
Gayageum
Luna Lee komt uit Zuid-Korea. En ze speelt de Gayageum. Dat is een traditioneel snaarinstrument uit Korea. Omdat ik veel weet maar niet alles, heb ik even de Wikipedia-pagina erbij gepakt om meer over de Gayageum te weten te komen. Daar lees ik dat het instrument van oudsher twaalf snaren heeft, maar dat er tegenwoordig soms meer op gespannen worden. Je bespeelt het zittend. Met de rechterhand breng je de snaren aan het trillen, met de linkerhand breng je toonverschillen of vibraties aan.
Luna Lee
Luna Lee gebruikt de Gayageum niet om traditionele Koreaanse muziek te laten horen, maar rock- en popnummers die we allemaal kennen. Van Metallica tot Frank Sinatra. Dit werkt verrassend vaak erg goed. Niet zoals je in principe ieder deuntje op bijvoorbeeld een blokfluit kunt naspelen. Dat is vaak op zijn best geinig, voor hooguit tien seconden of zo. Maar de Gayageum, enigszins door Luna Lee aangepast en soms versterkt, blijkt regelmatig een prima instrument ter vervanging van de gitaar. En soms past het misschien wel beter.
De vijf beste video’s van Luna Lee
Ik laat je graag kennismaken met de vijf beste video’s van Luna Lee en haar Gayageum. We maken er zoals gebruikelijk in de muziekbusiness een top 5 van. En we tellen daarbij passend af.
5. Thunderstruck – AC/DC
Thunderstruck is sinds het verschijnen ervan op een flinke hoeveelheid verrassende instrumenten uitgevoerd. Van banjo (beste!) tot babymondjes (leukste). En van cello tot (inderdaad, God sta ons bij) blokfuit. Je krijgt hiermee gelijk een goed idee waar de Gayageum past tussen al die instrumenten.
4. Hurt – Johnny Cash/Nine Inch Nails
Een perfect nummer om die Gayageum-snaren eens lekker te laten vibreren. Het past zo goed, dat je bijna vergeet dat je luistert naar een nummer waarin de zangmelodie wordt nagespeeld, in plaats van naar een melodie die speciaal voor het bespeelde instrument is geschreven. Wel jammer dat de orkestband na een klein minuutje wordt aangezet.
3. Comfortably numb (solo) – Pink Floyd
De titel is duidelijk. ‘Lekker verdoofd’ als ik het zo vrij mag vertalen. En zo voelt de ik-persoon in de songtekst zich ook. Dankzij medicatie en andere drugs. De muziek in het eerste deel van Comfortably numb is daar een onderstreping van. Rustig, beetje echo, spacey. Maar onder al die kunstmatige rust, schuilt een enorme pijn. In het origineel laat David Gilmour met zijn gitaarsolo die pijn op een hartverscheurende manier stapje voor stapje uit de diepte naar boven komen. Luna Lee houdt het iets meer ingetogen, maar dat maakt het niet minder aangrijpend.
2. Going to California – Led Zeppelin
Functionaliteit is voor een gitaarsolo nog veel belangrijker dan voor bloot in een speelfilm. Jimmy Page is in mijn ogen de ware meester van functioneel gitaarspel. Zijn virtuositeit staat bijna altijd in dienst van het nummer en niet andersom. Since I been lovin you beschouw ik als het ultieme meesterwerk wat dit betreft, vooral door het samenspel met John Bonham op drums en de stem van Robert Plant. Helaas heeft Luna Lee daar geen versie van gemaakt. Van de veelgeprezen gitaarsolo van Stairway tot heaven wel. Maar ik vind de Gayageum daar niet veel toevoegen. Dit in tegenstelling tot het nummer Going to California. Op de Gayageum rollen de klanken nog meer dan in het origineel, als golven in de zee over elkaar heen.
\
1. Sultans of Swing – Dire Straits
Luna Lee bewijst dat Mark Knopfler voor Sultan of Swings zijn gitaar niet had hoeven oppakken. Want hoe rond en soft zijn gitaar daarin ook klinkt, het nummer lijkt toch echt geschreven voor de Gayageum. Pas op: verslavend!