Persoonlijk ken ik Hoei (Huy) vooral van de Muur, een nogal steile heuvel waar ieder jaar de Waalse Pijl finisht. Tot voor kort was ik geheel onbekend met het feit dat in Hoei aan het begin van de twaalfde eeuw een van de beste edelsmeden uit die tijd woonde. Zijn naam was Reinier (van Hoei). Zijn beroemdste werk: een doopvont die sinds 1804 in de St-Bartholomeus in Luik staat.
Tien ossen waren er twaalf
De doopvont is van geelkoper (messing) en een pronkstuk binnen de Maaslandse romaanse edelsmeedkunst. Tien ossen ondersteunen de vont. Op de beschrijving ervan in de kerk lees ik dat dit er ooit twaalf waren. Een link naar de twaalf apostelen ligt daarmee voor de hand. Je kunt ook denken aan de twaalf runderen die de bronzen zee (wasbekken) in de Tempel van Salomon ondersteunden.
Beroemde doopscènes
Op de doopvont zijn een aantal beroemde doopscènes uitgebeeld. Een preek door Johannes de Doper, inclusief soldaat in maliënkolder, de doop van de bekeerlingen, de doop van de Romeinse militair Cornelius (als representant van de materiële wereld) en de doop van filosoof Craton (als representant van de geestelijke wereld). Het belangrijkste tafereel is uiteraard de doop van Christus.
Op de vlucht voor Frans vandalisme
Oorspronkelijk stond de doopvont vanaf ongeveer 1107 in de kerk met de toepasselijke naam Notre-Dame-aux-Fonts, een doopkapel in de buurt van de Sint-Lambertuskathedraal in Luik. Zowel de kathedraal als de doopkapel werd vernield tijdens de Franse bezetting na de Luikse revolutie. De doopvont zelf werd nog net op tijd bij particulieren in veiligheid gebracht. Maar waarschijnlijk is de deksel die erbij hoorde toen verloren gegaan.
De doopvont van Reinier van Hoei in de St-Bartholomeus in LuikDe zeven wonderen van België
De doopvont is een van de zeven wonderen van België. Het gaat om zeven kunstwerken waarvan men in de jaren ’70 van de vorige eeuw vond dat ze wat meer bekendheid bij het grote publiek mochten krijgen. De kunstwerken stammen uit de twaalfde tot en met begin van de zeventiende eeuw en zijn netjes verdeeld tussen de verschillende gewesten. Dus drie voor Vlaanderen, drie voor Wallonië en een voor het Brusselse gewest.
Wonderen afvinken
Een blik op de Wikipedia-pagina gewijd aan die zeven wonderen leert me dat ik een aantal van deze wonderen al heb bezocht. Mijn favoriet is Het Lam Gods van de gebroeders van Eyck in de Sint-Baafskathedraal in Gent. De kopie van het schilderij De val van Icarus (origineel waarschijnlijk van Pieter Bruegel de Oude) in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel heb ik ook gezien, net als de Kruisafneming geschilderd door Peter Paul Rubens in de Onze-Lieve-Vrouwe-kathedraal in Antwerpen.
Wonderen nog te bezoeken
Waarschijnlijk niet gezien (of vergeten) heb (ben) ik de Ursalaschrijn door Hans Memling in het Oud Sint-Janshospitaal in Brugge en de Kunstschat van het klooster van Oignies in het provinciaal Museum van de Oude Kunsten in Namen. Zeker nog niet gezien heb ik de Reliekschrijn van Onze-Lieve-Vrouw door Nicolaas Verdun in de schatkamer van de kathedraal in Doornink. Goede redenen voor een paar mooie tripjes de komende tijd dus.
Extra bronnen:
- Informatie over de doopvont is te lezen in de St-Bartholomeus in Luik
- Reinier van Hoei op Wikipedia