Een paar weken geleden bekeek ik de Nederlandse film Het diner (trailer). Beetje laat, want de film draaide in 2013 al in de bioscoop. Het algoritme van Netflix vond echter ineens dat de film wel iets voor me was en ik heb me laten overhalen. Dat is achteraf stom, want het was zonde van mijn tijd.
De acteurs
Het diner is gebaseerd op de gelijknamige roman van Herman Koch. (Lees deze samenvatting van Het diner van Herman Koch) Eerder was er ook al een toneelversie. De film is geregisseerd door Menno Meyjes. De hoofdrollen worden gespeeld door Jacob Derwig (Paul), Daan Schuurmans (Serge), Thekla Reuten (Claire) en Kim van Kooten (Babette). Voor de duidelijkheid: aan de acteurs lag het niet. Een Oscarnominatie zou ik ze niet geven voor deze rollen, maar ze weten de karakters uit de roman aardig tot leven te wekken.
We zitten nauwelijks aan tafel
Waarom is Het diner dan wel een slechte film? Een belangrijk bezwaar tegen de film had ik ook al tegen de roman: we zitten nauwelijks aan tafel. Veel informatie wordt ons verteld via flashbacks en een monologue intérieur van Paul Lohman. Dat is in de roman al vervelend, op het witte doek is het helemaal een ongelukkige keuze. Je blijft als kijker op flinke afstand. Hierdoor heb je geen moment het gevoel dat je de problemen waarvoor de personages zich gesteld zien ook een beetje jouw problemen zijn.
Geen verrassing
Nog ernstiger is dat Claire aan het begin van de film al verklapt dat ze Paul leuker vindt als hij zijn medicijnen niet inneemt. Daarmee weet je over zowel Paul als Claire heel snel in de film iets dat in de roman (en het toneelstuk) juist even verborgen blijft. En vooral in het geval van Claire is dat een probleem, omdat daardoor haar gedrag later op de avond veel minder verrassend is.
Morele bezwaren?
De grootste misser in de film vind ik dat Paul zich tegen het einde, als hij ontdekt en gezien heeft dat Claire en zijn zoon Michel een meedogenloos koppel vormen, alleen op een kamer terugtrekt. Duidelijk gescheiden van Claire en zijn zoon. Misschien voelt hij zich door hen buitengesloten. Misschien heeft hij morele bezwaren tegen hun handelen. In ieder geval is dit niet de man die koste wat kost het geluk van hun drieën wil behouden zoals in de roman (en het toneelstuk). Dat is misschien geruststellend voor de kijker, maar daarmee wordt nog een belangrijke angel uit het verhaal getrokken.
The dinner
De vertaling van Het diner heeft het goed gedaan in Amerika en ook de filmrechten zijn daar verkocht. Richard Gere, Laura Linney, Steve Coogan en Chloë Sevigny spelen de hoofdrollen. De trailer is klaar. Ik hoop dat de belangrijke plotwendingen en confrontaties deze keer wat meer aan of rond de tafel plaatsvinden.De première in de Verenigde Staten is op 5 mei. Vorige maand was de film te zien op het internationale filmfestival in Berlijn.
Meer informatie over Het diner van Herman Koch:
- Voor een korte vergelijking tussen Het diner als roman en als toneelstuk zie mijn artikel De liefde van een moeder op de literaire blog rodemuur.nl.
- Er is ook een Italiaanse filmversie I nostri ragazzi